Τελευταίες επιστημονικές μελέτες και πειράματα δείχνουν πως τα ζώα ενδέχεται να αντιλαμβάνονται προγνωστικά σημάδια σεισμών και άλλων φυσικών καταστροφών, προτού εμφανιστούν στα επίσημα μέσα μέτρησης. Ερευνητές από το Ινστιτούτο Max Planck και το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντίας, χρησιμοποιώντας αισθητήρες που τοποθετήθηκαν σε ζώα σε σεισμογενείς περιοχές της Ιταλίας, κατέγραψαν ότι πολλά είδη – όπως αγελάδες, πρόβατα και σκύλοι – παρουσιάζουν ασυνήθιστη δραστηριότητα και συμπεριφορά έως και 20 ώρες πριν από έναν σεισμό. Οι αλλαγές αυτές αυξάνονται καθώς πλησιάζουμε το επίκεντρο της σεισμικής εστίας.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στατιστικά μοντέλα που συγκρίνουν τη δραστηριότητα των ζώων με τη σεισμική δραστηριότητα της περιοχής, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στις ασυνήθιστες κινήσεις και τους επικείμενους σεισμούς. Για παράδειγμα, όταν τα ζώα βρίσκονταν πιο κοντά στο επίκεντρο, άρχιζαν να δείχνουν ανησυχία και εναλλακτικές κινήσεις νωρίτερα. Αυτό υποδηλώνει ότι η συλλογική συμπεριφορά των ζώων μπορεί να λειτουργήσει ως ένα είδος φυσικού συστήματος προειδοποίησης σε πραγματικό χρόνο.
Μάλιστα, η έρευνα αυτές τις τελευταίες δεκαετίες έχει επεκταθεί και σε άλλες περιοχές και είδη. Για παράδειγμα, κινεζική επιστημονική ομάδα από το γραφείο σεισμών Nanning παρακολουθεί 143 φωλιές φιδιών, οι οποίες φαίνεται να αντιδρούν ιδιαίτερα πριν από σεισμούς, με εκτιμήσεις πως θα μπορούσαν να δώσουν ενδείξεις 48 ωρών πριν από ένα μεγάλο γεγονός. Αυτού του είδους οι παρατηρήσεις βασίζονται στη θεωρία ότι τα ζώα ανταποκρίνονται σε φυσικά σημάδια που δεν μπορούμε να βλέπουμε με απλά μέσα, όπως αλλαγές στην ηλεκτρική δραστηριότητα του φλοιού της γης ή σε αέρια που απελευθερώνονται από το έδαφος.
Επίσης, παλαιότερα αρχεία και ιστορίες αναφέρουν πως, το 1975 στην Κίνα, η συμπεριφορά ζώων οδήγησε στην εκκένωση ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, λίγες ώρες πριν από την προσέγγιση μεγάλου σεισμού 7,3 Ρίχτερ στην περιοχή του Χάιτσενγκ. Αυτό δείχνει πως, σε ορισμένες περιπτώσεις, η φυσική συλλογική «έξυπνη» αντίδραση των ζώων μπορεί να λειτουργήσει ως προειδοποιητικό σύστημα, ενώ η επιστημονική κοινότητα συνεχίζει να ερευνά τις φυσιολογικές και βιοχημικές διεργασίες που μπορεί να τις προκαλούν.
Επιπλέον, η θεωρία ότι τα ζώα αντιλαμβάνονται αλλαγές στην ηλεκτρική δραστηριότητα ή τα αλλοιωμένα αέρια του εδάφους, που δημιουργούνται από τις μεγάλες πιέσεις και μετακινήσεις στους σεισμικούς άξονες, υποστηρίζεται από τις θεωρίες του φυσικού Friedemann Freund της NASA. Σύμφωνα με αυτόν, οι τεράστιες δυνάμεις της τεκτονικής των πλακών παράγουν ηλεκτρικά ρεύματα στον φλοιό της γης, και τα ζώα ίσως να νιώθουν τα ηλεκτρικά πεδία ή να μυρίζουν επαπειλούμενα αέρια που απελευθερώνονται πριν από την τελική έκρηξη. Στην πράξη, η συστηματική παρακολούθηση και ανάλυση αυτών των προειδοποιητικών σημάτων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα, πιο αξιόπιστη μορφή προειδοποίησης, που θα αξιοποιεί το συλλογικό «έξυπνο» αισθητήριο των ζώων.
Πρόσφατη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επιστημονική εξέλιξη αποτελεί και η κινεζική προσπάθεια. Στο γραφείο σεισμών Nanning, οι ερευνητές παρακολουθούν 143 φωλιές φιδιών, πιστεύοντας ότι η συνεχής παρατήρησή τους θα τους δώσει ένα προειδοποιητικό πλεονέκτημα περίπου 48 ωρών πριν από έναν μεγάλο σεισμό. Αυτή η πρακτική βασίζεται στην αναγνώριση ότι τα φίδια και άλλα ζώα αντιδρούν σε φυσικά σημάδια, όπως αλλαγές στη θερμοκρασία, την ηλεκτρική δραστηριότητα ή την απελευθέρωση αερίων από το υπέδαφος, πολύ πριν η αλλαγή γίνει αντιληπτή από τις τεχνικές μετρήσεις.
Πράγματι, η επιστήμη διαπιστώνει πως η συμπεριφορά ζώων, όπως οι φρύνοι, οι ελέφαντες και οι σκύλοι, μπορεί να προειδοποιήσει για μεγάλη χρονική στιγμή πριν από μεγάλη καταστροφή, όπως σεισμοί ή ηφαιστειακές εκρήξεις. Για παράδειγμα, η παρατήρηση ότι τα φρύνοι σταματούν την αναπαραγωγή και αποχωρούν από τις φωλιές τους πέντε μέρες πριν από σεισμό στην Ιταλία αποτελεί μια ενδείξη ότι τα ζώα καταλαβαίνουν ασυνήθιστα φαινόμενα, που εμείς είμαστε ανήμποροι να αντιληφθούμε. Αναλόγως, η συλλογή και ανάλυση αυτών των δεδομένων θα μπορούσε να αποτελέσει το θεμέλιο μιας ολοκληρωμένης και αξιόπιστης συσκευής προειδοποίησης, που θα στηρίζεται στη συλλογική «αντίληψη» των ζώων.
